Uzależnienie jest chorobą, podczas której dochodzi do zmian w obrębie struktur mózgowych, nazywanych układem nagrody. Dotknięta nią osoba odczuwa silny przymus do wykonywania określonych działań lub przyjmowania substancji. Podstawowy podział uzależnień uwarunkowany jest czynnikiem, jaki je wywołuje. Wyróżnić tu można zależność od substancji chemicznych lub podejmowania określonych czynności. W leczeniu uzależnień wykorzystuje się środki farmakologiczne i metody niefarmakologiczne. Najczęściej konieczna jest psychoterapia grupowa lub indywidualna.
Uzależnienia behawioralne
W przypadku uzależnienia behawioralnego chory odczuwa przymus podejmowania pewnych działań, nawet gdy wie, że nie jest to korzystne dla jego zdrowia. Choroba może być trudna do wykrycia, w szczególności, jeśli dotyczy czynności, które wykonujemy na co dzień, jak korzystanie z telefonu komórkowego czy Internetu. Do zależności behawioralnych zaliczyć można m.in. patologiczny hazard, zakupoholizm, pracoholizm czy kompulsywne objadanie się. W ich leczeniu stosuje się najczęściej psychoterapię. Jeśli uzależnienie związane jest z nieprawidłowym odżywianiem, warto też zasięgnąć porady psychodietetyka.
Zależność od substancji
Uzależnienia chemiczne mają miejsce, gdy chory w sposób szkodliwy używa alkoholu (alkoholizm) czy preparatów farmaceutycznych (lekomania). Do zależności od substancji zaliczyć można także narkomanię, palenie tytoniu zawierającego nikotynę oraz przyjmowanie dopalaczy. Substancje chemiczne wywołują określone zmiany w mózgu, m.in. aktywują układ nagrody oraz stymulują wyrzut neuroprzekaźników odpowiedzialnych za przyjemne odczucia. Osoba uzależniona chcąc ponownie poczuć pobudzenie czy euforię coraz częściej sięga po używki. Dochodzi też do wykształcenia tolerancji, w wyniku czego przyjmowane dawki są coraz większe.
