Rozwój mowy, podobnie jak innych funkcji, może u każdego dziecka przebiegać nieco inaczej. Zakłócenia w kształtowaniu umiejętności komunikacyjnych często mieszczą się w normach dla danego przedziału wiekowego. Niekiedy jednak mogą oznaczać zaburzenia rozwoju mowy. Wówczas warto udać się z dzieckiem do logopedy, który oceni stan narządów mowy oraz jej prawidłowość. Doradzi również odpowiednią terapię i ćwiczenia w domu, a jeśli zajdzie taka potrzeba, zleci konsultację lekarską lub psychologiczną.
Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój mowy
Każde dziecko jest nieco inne, a rozwój jego mowy zależy od różnych czynników. Drobne odchylenia od normy mogą wynikać z różnic międzypłciowych, stanu zdrowia, wielkości rodziny i jej statusu społeczno-ekonomicznego oraz innych zmiennych. Do głównych przyczyn poważniejszych zaburzeń należą nieprawidłowości w obrębie układu oddechowego i nerwowego. Zdarza się również, że trudności w zakresie mowy są następstwem zaburzeń słuchu. Mogą pojawić się też w wyniku problemów emocjonalnych, nagłych zmian w życiu rodziny czy trudnych dla kilkulatka sytuacji. Wówczas warto rozważyć nie tylko terapię logopedyczną, ale również wizytę u psychologa dziecięcego.
Etapy rozwoju mowy u dzieci
Intensywny rozwój funkcji komunikacyjnych przebiega w kilku głównych etapach. Do ukończenia pierwszego roku dzieci porozumiewają się za pomocą różnych dźwięków, w tym pojedynczych głosek i sylab. Pierwsze słowa zaczynają wypowiadać zazwyczaj przed ukończeniem 1,5 roku, a w wieku 2 lat tworzą już proste, dwuwyrazowe konstrukcje. Trzylatki zaczynają opanowywać podstawy języka i komunikują się w sposób zrozumiały dla otoczenia. Rozwój mowy trwa do około 7 roku życia, kiedy większość dzieci potrafi już poprawnie wymówić wszystkie głoski. Pierwszoklasiści zazwyczaj mówią w sposób prawidłowy pod względem składniowym, gramatycznym i artykulacyjnym.
