Tak zwany bunt nastolatka to trudny, ale też bardzo ważny etap w życiu młodego człowieka. Rozpoczyna się wraz z wejściem w okres dojrzewania i może trwać przez kolejnych kilka lat. Wiąże się z etapem poszukiwania przez dziecko własnej tożsamości, co często przejawia się odmiennymi niż dotychczas zainteresowaniami, stylem ubioru czy zachowaniem.
Na czym polega bunt nastolatka?
Okres dojrzewania wiąże się z szeregiem zmian zarówno w wyglądzie, jak i psychice nastolatka. Etap ten bywa trudny dla młodych ludzi, którzy nie do końca rozumieją zachodzące w ich organizmie przemiany. Nastolatki wykazują skłonności do ciągłego porównywania się do rówieśników i poszukiwania ich akceptacji. Wszelkie odmienności w wyglądzie i zachowaniu mogą być przez nich postrzegane jako powód do wstydu. Z tego powodu starają się znaleźć sposoby na zaimponowanie grupie rówieśników, na przykład poprzez zachowania ryzykowne. Można zaliczyć do nich palenie tytoniu, używanie narkotyków czy też upijanie się. Do podejmowanych przez młodzież zachowań uznawanych za ryzykowne należy również zaniedbywanie obowiązków szkolnych, popełnienie wykroczeń i drobnych przestępstw, a także przejawy agresji w stosunku do innych. Charakterystyczna dla tego okresu jest też labilność emocjonalna, objawiająca się m.in. nagłymi zmianami nastroju i reakcjami nieadekwatnymi do sytuacji. To z kolei prowadzi do nasilenia konfliktów z rodzicami, którzy martwią się o swoje dzieci, jednak nie zawsze wiedzą, jak poradzić sobie z ich nietypowym zachowaniem.
Jak postępować z nastolatkiem, który przechodzi okres buntu?
Nowa fryzura czy zainteresowania dziecka nie zawsze będą trafiać w Twój gust. Staraj się jednak nie krytykować młodego człowieka. Rozmawiaj nastolatkiem i obserwuj jego zachowanie. Jeśli zauważysz coś niepokojącego, na przykład niebezpieczne lub agresywne zachowania, bądź przeciwnie – nadmierne wycofanie i apatię, nie wahaj się skonsultować z psychologiem dziecięcym specjalizującym się w pracy z nastolatkami. U młodych ludzi często pojawiają się bowiem pierwsze symptomy depresji, które mogą być maskowane przez objawy somatyczne, fobie czy niechęć do wykonywania różnych zadań. Postaraj się też zaufać młodemu człowiekowi, któremu w tym okresie bardzo zależy na autonomii i samodzielności. Wyznacz granice, ale spróbuj zrobić to w porozumieniu z nastolatkiem. Nagradzaj za ich przestrzeganie, chwal za wykonanie obowiązków. Przede wszystkim jednak daj swojemu dziecku odczuć, że jesteś dla niego wsparciem i z każdym problemem może się do Ciebie zwrócić.
